Với việc San Jose gần đây trở thành thành phố đầu tiên của California cho phép bán các đơn vị nhà ở (ADU) – đơn vị nhà bổ sung, được xây dựng trên một lô đất đã có sẵn một ngôi nhà trên đó, dưới dạng căn hộ, những người ủng hộ nhà ở giá rẻ cho biết điều đó sẽ làm tăng nguồn cung không gian sống cho cư dân sau khi giá cả leo thang.
Tiểu bang từ lâu đã hạn chế việc bán ADU, còn được gọi là căn hộ dành cho người già và nhà ở sân sau, làm nơi ở riêng biệt cho đến khi Thống đốc Gavin Newsom ký Dự luật Quốc hội 1033 vào năm ngoái – cho phép các thành phố thoát khỏi lệnh cấm. Với hơn 1,400 ADU mới được xây dựng kể từ năm 2019 và hàng nghìn ADU khác đang được phát triển trên khắp San Jose, các nhà lãnh đạo thành phố hy vọng sẽ giảm bớt cuộc khủng hoảng nhà với sự giúp đỡ của các chủ nhà hiện tại.
Rafael Perez, chủ tịch hội đồng quản trị của tổ chức phi lợi nhuận vận động nhà ở giá rẻ Casita Coalition, cho biết việc phân loại ADU là căn hộ để tăng quyền sở hữu nhà đã thu hút được sự chú ý ở các thành phố như Austin, Texas và Seattle, Hoa Thịnh Đốn. Tổ chức toàn tiểu bang, hoạt động nhằm xóa bỏ các rào cản đối với những ngôi nhà bền vững, giá cả phải chăng hơn, đã ủng hộ AB 1033 và tạo ra một chính sách kiểu mẫu mà San Jose đã sử dụng để soạn thảo luật địa phương.
Với việc San Jose áp dụng chiến lược này, Perez cho biết nhiều thành phố trên toàn quốc sẽ chú ý đến.
“Một ngôi nhà ở khu vực lân cận mà bạn đang xem có giá bao nhiêu? Các căn hộ ADU có xu hướng có giá từ 40% đến 60% mức giá đó,” ông nói với San José Spotlight. “Chúng tôi đang trò chuyện với các khu vực pháp lý khác đang hướng tới mô hình của San Jose để xem những gì cần phải làm để thực hiện các sắc lệnh của riêng họ.”
Todd Langton, giám đốc điều hành của tổ chức phi lợi nhuận dành cho người vô gia cư Agape Silicon Valley, cho biết ông rất hào hứng với chính sách này. Nhưng ông cũng lo ngại về khả năng các tập đoàn lớn mua số lượng lớn ADU tương tự như việc mua hàng loạt nhà dành cho một gia đình trên khắp Vùng Vịnh.
Langton nói với San José Spotlight: “Những nhà đầu tư này sẽ mua những căn nhà này và để trống, và tất cả những gì họ đang tìm kiếm là giá trị tăng giá”. “Hy vọng điều đó không xảy ra và chúng tôi cấm mọi tổ chức mua những ADU này.”
Theo trang web niêm yết bất động sản Redfin, hầu hết các căn hộ ở San Jose hiện có giá dưới 750.000 USD.
Giám đốc Chính sách Tiểu bang SPUR Michael Lane cho biết, chúng từng được gọi là những ngôi nhà khởi đầu, nhưng cơ hội dành cho những người lần đầu sở hữu nhà đã cạn kiệt khi giá nhà trung bình tăng vọt và việc phân vùng dân cư trên khắp San Jose vẫn chỉ giới hạn ở những ngôi nhà dành cho một gia đình.
Chỉ 6% đất ở của San Jose được quy hoạch để phát triển nhà ở cho nhiều gia đình như căn hộ, và sự mất cân bằng tiếp tục gây căng thẳng cho nguồn cung nhà ở của thành phố.
Lane nói với San José Spotlight: “Sắc lệnh mới cung cấp mật độ nhẹ nhàng mà chúng tôi cần ở San Jose mà không thực sự làm ảnh hưởng nhiều đến khu vực lân cận hiện tại – và vì vậy nó đã hòa nhập rất tốt”. “Điều này mang lại nhiều lựa chọn hơn cho cả người mua nhà tiềm năng cũng như chủ sở hữu bất động sản trên toàn thành phố.”
Thị trưởng Matt Mahan cho biết AB 1033 cho phép các thành phố triển khai việc bán ADU làm căn hộ giúp duy trì Giấc mơ Mỹ cho những chủ nhà đầy tham vọng.
“San Jose sẽ tiếp tục dẫn đầu, nhưng chúng tôi không thể một mình giải quyết cuộc khủng hoảng này – tôi rất mong được thấy các thành phố khác ở California làm theo,” Mahan nói.
Vicente Vera – San Jose Spotlight biên dịch